Greinar

Hvernig ástin á fegurð bjargar okkur

Tímaritið Hugur 2022

Um bókina Vá! Ritgerðir um fagurfræði náttúrunnar eftir Guðbjörgu R. Jóhannesdóttur „Hvers vegna segjum við „Vá!“ frammi fyrir ægifögru landslagi? Hvað þýðir það? spyr Guðbjörg R. Jóhannesdóttir, lektor við listkennsludeild Listaháskóla Íslands, í ritgerðum sínum um fagurfræði náttúrunnar í samnefndri bók Vá! Ritgerðir um fagurfræði náttúrunnar. „Hvernig getum við rætt um slíka upplifun og þar með rökstutt verndun náttúrufegurðar?“ (Hvernig á ástin … PDF)

Heimspeki fyrir alla, konur og karla

Tímaritið Hugur 2021

Grein um bókina Frumgerðir og eftirmyndir eftir Eyju Margréti Brynjarsdóttur. „Fyrir hvern er heimspeki? Er hún einangruð kvenfjandsamleg grein eða getur hún verið fyrir alls konar fólk?“ Svo er spurt á kápu bókarinnar Frumgerðir og eftirmyndir – aðferðir, eiginleikar og femínísk heimspeki eftir Eyju Margréti Brynjarsdóttur prófessor í heimspeki við Háskóla Íslands. (Heimspeki fyrir alla … PDF)

Að sannfæra sjálfan sig og aðra um að sagan sé sönn

Heimildin - Bókmenntahátíð 2023

Spurt er „Hver er þín saga?“ Það skipt­ir máli hvernig sag­an hljóm­ar en líka hvernig við hlust­um og eft­ir hverju við er­um að leita í sög­unni. Dina Nayeri hjálp­ar okk­ur að skilja að við er­um stöð­ugt að laga okk­ur hvert að öðru, ein­fald­lega vegna þess að við vilj­um elska aðra og að aðr­ir elski okk­ur. - lesa áfram -

Gerðu það, reyndu að vera eðlileg!

Heimildin - 2022- bókmenntir

Hér er rýnt í völd og sam­fé­lags­gerð, með­al ann­ars út frá skáld­sög­unni Kjör­búð­ar­kon­an eft­ir jap­anska höf­und­inn Sayaka Murata sem varp­ar ljósi á marglaga valda­kerfi og kúg­un þess. Hvaða leið­ir eru fær­ar and­spæn­is yf­ir­þyrm­andi hópþrýst­ingi gagn­vart þeim sem virð­ast vera á skjön?“ Lesa meira.

Stríðið sem gerði veröldina tvöfalt verri

Heimildin - 2021 - bókmenntir

Skáld­sag­an Upp­ljóm­un í eð­al­plóm­u­trénu veit­ir sanna inn­sýn í Ír­an-Ír­aks­stríð­ið og nær­ir sam­kennd les­enda gagn­vart heima­mönn­um. Ver­öld þeirra hætt­ir að vera fjar­læg og verð­ur hluti af heild­inni. Stríð­ið mark­aði tíma­mót sem verða ekki af­máð. Lesa meira.

Að hugsa sér grimmilega
refsingu fyrir saklausa von

Heimildin - 2021 - bókmenntir

Alls 25 milljónir einstaklinga eru lokaðir innan landamæra harðstjóra í Norður-Kóreu. Hvers vegna er fólkið ekki frelsað eftir rúmlega sjötíu ára kúgun í landinu? Til eru vitnisburðir og áköll til heimsins um hjálp, meðal annars frá rithöfundinum Bandi í bókinni Sakfelling. Lesa meira.

Að deila heiminum
með öðrum dýrum

Heimildin - 2020 - bókmenntir

Lestur á bókinni Dýralíf sem kom nýlega út sem Lærdómsrit Bókmenntafélagsins vekur margar spurningar og hugleiðingar um samband og umgengni mannverunnar við dýrin og náttúruna alla. Hið sama má segja um skáldsöguna Dýralíf sem Auður Ava Ólafsdóttir hefur skrifað. Lesa meira.

Manneskja sem ekki er litið niður á

Heimildin - 2020 - bókmenntir

Nawal El Saadawi, höfundur bókarinnar Kona í hvarfpunkti, færði svo sterk rök fyr­ir máli sínu að fangelsið var eini staðurinn sem valdakarlar árið 1981 töldu hæfa henni. Hún hefur unnið mörg afrek í kven­réttinda­bar­áttunni. Lesa meira.

Reiðubúinn til að lifa fyrir listina

Heimildin - 2020 - bókmenntir

Bókin Gamlar konur detta út um glugga – rússneskar örsögur, er ekki aðeins vitnisburður um sálargáfur höfundar heldur áminning um að standa alltaf og ávallt gegn hvers konar birtingarformi á alræði – með ljós kærleika eða kaldhæðni í brjósti. Lesa meira

Þetta er raunveruleikinn, ekki sannleikurinn

Heimildin - 2020 - bókmenntir

Æskuminn­ing­ar úr stríði af grimmd, áróðri og lyg­um, oft skrif­að­ar und­ir merkj­um skáld­skap­ar eru af­hjúp­andi vitn­is­burð­ur sem við verð­um að læra af. Nýr höf­und­ur hef­ur bætt áhrifríkri bók í þenn­an flokk. Hún heit­ir Litla land og er fyrsta skáld­saga tón­list­ar­manns­ins Gaëls Faye. Lesa meira.

Uppbyggileg aðferð
við að segja fréttir

Heimildin - 2017 - fjölmiðlar

Hver er fréttin og hvernig er best að segja hana? Fréttaefni getur verið augljóst en það er alltaf vandasamt að koma því skikkanlega frá sér. Einnig getur undirskipað efni, sem fæstir taka eftir, verið jafnmikilvægt. Lesa meira.

Viskuleit með gagnrýnni og skapandi hugsun*

Visku má leita með ýmsum aðferðum vísinda og fræða, sagna og skáldskapar. Það getur verið tölfræði, rökfræði, athugun, könnun. Það getur falist í því að keyra saman margar breytur, það getur falist í djúpri innsýn skáldsögunnar og það getur falist í því að blanda saman aðferðum fræða og skáldskapar. Lesa meira.

Að skilja kynþáttafordóma

„Við höf­um til­hneig­ingu til að flokka hluti og fólk og stimpla það en vand­inn er að þau nöfn sem við gef­um hlut­un­um geta bólgn­að út og orð­ið skot­mörk í átök­um og þeg­ar of­beldi er beitt til að ná völd­um. Það er því vara­samt og í raun óverj­andi að láta áróð­ur valds­ins og auð­magns­ins ráða för í lífi okk­ar,“ skrif­ar Gunn­ar Her­sveinn um kyn­þátta­for­dóma. Lesa meira

Baráttan um traust
í samfélaginu

Heimildin - 2018 - siðfræði

Við segj­umst vilja efla traust í sam­fé­lag­inu – og stofn­an­ir og stjórn­mála­flokk­ar vinna sí­fellt í því að bæta trú­verð­ug­leika sinn. Bar­ist er um traust, jafn­vel þótt það sé hættu­legt að tog­ast á um það. Einn hóp­ur vill end­ur­nýja traust til sín en ann­ar brýt­ur það jafnóð­um nið­ur. Hverj­um er hægt að treysta? Lesa meira.

Forvitni, efi, sköpun

Að leita visku, undrast og leita fyrir sér á öðrum slóðum en algengt er; hún tengir saman það sem virðist ekki eiga saman. Hún felur í sér að gera tilraunir en endurtaka þær aldrei og niðurstaðan verður því sjaldnast sú sama. Með skapandi hugsun má gera það sem ekki má, endurskapa veruleikann í leit að hamingju. Lesa meira

Er öllu afmörkuð stund?

Skrifað og hugsað um bókina Rúmmálsreikningur I eftir Solvej Balle í þýðingu Steinunnar Stefánsdóttur, útgefandi Benedikt bókaútgáfa, 2023. Þetta er magnað verk sem knúði mig til að hugsa um tímahugtakið, endurminninguna, endurtekninguna og undantekninguna. Lesa meira