
Þingsetning Siðmenntar 4. feb.
Þingsetningar athöfn Siðmenntar var haldin í dag, 4. febrúar, í Tjarnarbíó. Þar ávarpaði Inga Auðbjörg, formaður Siðmenntar, samkomuna og Gunnar Hersveinn heimspekingur og athafnastjóri Siðmenntar flutti hugvekju um frið. Hér er hugvekja Gunnars Hersveins sem á afar vel við á þeim tímum sem við nú lifum:

Nýársbók: Vending – vínlaus lífsstíll
Verkefnið og valið „að lifa án áfengis“ er hægfara umbreyting, ekki skyndileg hamskipti. Fólk þarf að máta sig í þessum sporum, því vínlaus lífsstíll hefur áhrif á líkama og sál og félagsleg samskipti. Góð byrjun á nýju ári er að lesa bókina Vending - vínlaus lífsstíll. Ljósmynd: Styrmir & Heiðdís.

Þversögnin holdi klædd
Óljós – saga af ástumeftir Geir Sigurðsson heimspekinger skemmtileg lesning og forvitnileg. Ég fagna skáldverkum eftir heimspekinga enda góðar fyrirmyndir á þeim vettvangi eins og hin frönsku sanna: Sartre, Camus og Beauvoir. Þessi er hugvitssamlega samin.
Er öllu afmörkuð stund? II
Bækurnar Rúmmálsreikningur I og II eru mjög gefandi og ég mæli með því að skrifa dagbók um leið, skrifast jafnvel á við Töru og máta tímahugtakið hennar á eigin skinni. Þetta er bókmenntaverk sem býður lesendum að sjá líf sitt og annarra í öðru ljósi en vanalega, einfaldlega með einni breytingu: að stöðva tímann.

Við höfum öll gjöf að gefa
Vöggugjöf merkir þá gjöf, eða þær gjafir sem sérhver býr yfir frá upphafi tilveru sinnar; eiginleiki, persónueinkenni, kynvitund …

Endurheimt á rósemd hjartans
Það er sama hvað við kvörtum mikið yfir hraðanum í samfélaginu og verðum óánægð með hvað við komum fáu í verk, ekkert breytist fyrr en hugurinn kyrrist og við temjum okkur heillavænt hugarfar.

Yazan, Kant og siðleg breytni á Íslandi
28. júní 2024: Það er fyrirfram satt og rétt að við eigum að liðsinna Yazan. Hann er með sjaldgæfan vöðvarýrnunarsjúkdóm, Duchenne og nýtur heilbrigðisþjónustu á Íslandi sem ekki má rjúfa. Íslensk yfirvöld virðast vilja rjúfa þessa hjálp og tefla lífi hans í tvísýnu.

Svei attan og fussum fey
Greina má umræðustíl í landinu sem einkennist af því að láta andstæðinginn fá það óþvegið. Þetta má kalla tilbrigði við ofbeldi. Hvers vegna við gengst kúgun í umræðu og hvað er til ráða? Gunnar Hersveinn skoðar einkenni umræðuhefðarinnar í maí 2024.

Afhjúpanir
Gunnar Hersveinn flutti ræða á Austurvelli 20. apríl 2024 fyrir Félagið Ísland og Palestína. Þar koma fram sjö afhjúpanir á hugarfari og misferli. “Höldum áfram að greina og svipta hulunni af andliti grimmdarinnar. Við neitum að standa á hliðarlínunni meðan að Ísrael fremur þjóðarmorð. Sýnum samstöðu okkar og krefjumst þess að blóðbaðinu linni. Almenningur vill frið og réttlæti!“

Að skilja kynþátta- fordóma
Rannsóknir og fræðimennska Kristínar Loftsdóttur prófessors í mannfræði við Háskóla Íslands opna meðal annars sýn í sögu kynþáttahugmynda og las ég tvær bækur eftir hana núna í mars 2024 til að leita skýringa á kynþáttafordómum sem greina má í samfélaginu. Bækurnar heita Kynþáttafordómar í stuttu máli (Háskólaútgáfan 2020) og Andlit til sýnis – Íslendingar og aðrir á Kanarísafninu (Sögufélagið 2023) .

Hvers vegna skrifa rithöfundar?
Hvers vegna skrifa rithöfundar? Sigurlín Bjarney Gísladóttir og Gunnar Hersveinn skrifuðust á um þessa spurningu í nóvember 2019 í leit að svörum og fluttu hugleiðingar sínar í heimspekikaffi í Gerðubergi í nóvember 2019 og buðu gestum að taka þátt í umræðunni.

Er öllu afmörkuð stund?
Skrifað um bókina Rúmmálsreikningur I eftir Solvej Balle í þýðingu Steinunnar Stefánsdóttur, útgefandi Benedikt bókaútgáfa, 2023. Magnað verk sem knúði mig til að hugsa um tímahugtakið, endurminninguna, endurtekninguna og undantekninguna. Nú hefur tíminn numið staðar, sagði klukkan, en þrátt fyrir það hætti hún ekki að tifa.

Lífhverf viðhorf og hvalveiðar
Langreyður er næststærst allra hvala, einungis steypireyður er stærri og um leið næststærsta dýr jarðarinnar. Hún er fullvaxin 22 til 23 m á lengd og vegur þá 60 til 70 tonn. Langreyður er á lista IUCN yfir dýr í útrýmingarhættu.

Að hætta að drekka áfengi
Hér er pistill handa þeim sem langar til að hætta að drekka áfengi en það er enginn skortur á ástæðum og rökum fyrir slíkri ákvörðun.

Vináttan við náttúruna
Mig langar til að lýsa vináttu við náttúruna, því það er mikilvægt vegna þess að þetta samband hefur raskast.

Fimm ráð friðar-menningar
Sextánda heimsmarkmið S.Þ. er Friður og réttlæti: „Að stuðla að friðsælum og sjálfbærum samfélögum fyrir alla jarðarbúa, tryggja öllum jafnan aðgang að réttarkerfi og byggja upp skilvirkar og ábyrgar stofnanir á öllum sviðum".

Hugvekja um nægjusemi
Höfuðdygðir Grikkja til forna voru viska, hófstilling, hugrekki og réttlæti. Kristnir gerðu þessar dygðir að sínum og urðu þær sjö með því að bæta við trú, von og kærleika.